150 Jaar Klein Seminarie te Hoogstraten, 1985
150 Jaar Klein Seminarie te Hoogstraten, 1985Patrick Lizon en Hugo Peeters: Latijnse school en onderwijs vóór 1835, 21-32In oktober 1834 kocht J.E. Cauwenbergh, pastoor te Hoogstraten sinds 1825, het voormaligeClarissenklooster om er het KS te vestigen. De Latijnse school was opgeheven in 1797 als gevolg van deFranse revolutie.De Latijnse school vóór 1690:Door het 4e concilie van Lateranen (1215) werd bepaald dat bij iedere voorname kerk een school zouopgericht worden met de vorming van de clerus als bedoeling, de kapittelscholen. Het onderwijs werd erverstrekt door de scholasticus of scholaster ofwel liet deze een rector benoemen en belastte hem met hetonderwijs. Elders ontstonden dorpsscholen, waar de pastoor of koster (custos) onderwees.Ons onderscheid tussen lagere en middelbare scholen was niet gekend in de middeleeuwen. Wel werden deleerlingen ingedeeld in klassen (loci): naargelang van hun vorderingen gingen zij over, zelfs tijdens het jaar.Bloeiende scholen telden 8 klassen. In de hoogste klassen was het onderricht in handen van universitairgevormden, de magistri artium, in de lagere klassen van afgestudeerden of oudere leerlingen. Het lot vandeze laatsten was weinig stabiel: zij werden betaald door de rector en werden dus van hem afhankelijk. Zetrokken vaak van stad tot stad, aangetrokken door een betere school of door salarisverhoging.Naast rekenen leerden de leerlingen eerst lezen en schrijven in de moedertaal en het Latijn; zij werdendaarom alphabetisten genoemd. Vervolgens werd hen de grammatica van het Latijn onderwezen, vooral aande hand van de spraakkunst van Aelius Donatus, een Romeins taalkundige uit de 4e eeuw n.c., of van hetDoctrinale puerorum (ca. 1199) van Alexander de Villadei (donatisten). Tenslotte bestudeerden zij teksten(vandaar: textualisten): naast klassieke auteurs ook heiligenlevens, de Vulgaat en de Disticha Catonis, eenverzameling metrische Latijnse zedenspreuken, ontstaan in de 3e eeuw n.c. Godsdienst werd nietonderwezen op school....
3
0