Samuel Ijsseling: Democratie, totalitarisme en techniek, Kultuurleven, 1988/1,28-371. Fr. historicus Alexis de Tocqueville (1805-59): Het woord democratie heeft 2 betekenissen: 1. staatsvorm,politiek stelsel of politiek verschijnsel: democratie veronderstelt de scheiding der 3 machten: wetgevende,uitvoerende en rechterlijke macht. Deze scheiding is 100 jaar eerder geformuleerd door Montesquieu.Democratie betekent ook, wat reeds bij de Grieken gesteld is: Isonomie (gelijkheid voor de wet: in eendemocratie zijn alle mensen in beginsel gelijk voor de wet) en isegorie (gelijkberechtigd zijn in het spreken:in een democratie hebben alle mensen hetzelfde recht om hun stem te laten horen of hun stem uit te brengenen daarmee gezag uit te oefenen of het voor het zeggen te hebben).2. Levensvorm, sociaal stelsel of sociaal fenomeen. Democratie betekent gelijkheid van kansen enmogelijkheden voor iedereen. Allen kunnen in deze levensvorm op een min of meer gelijke wijze deelnemenaan het maatschappelijk leven en deelhebben aan de goederen die de maatschappij te bieden heeft.'De la démocratie en Amérique': De levensvorm in het 19e-eeuws USA, ‘American way of life’, wordtgekenmerkt door een grote mate van gelijkheid van kansen, levensvoorwaarden, mogelijkheden enlevensstijl. Dit hangt samen met het feit dat het erfrecht aan banden gelegd is, waardoor het materiële beziteen grotere omloopsnelheid heeft. Omdat de privileges (bv. adellijke geboorte) niet overgeërfd worden,bestaan er noch standen, noch klassenverschil. Omdat bijna iedereen enige vorm van onderwijs genotenheeft, nl. een basis- of elementair onderwijs, en niemand meer dan dat, het hoger onderwijs, is er ook op hetgebied van de vorming minder verschil tussen de mensen in Amerika. De gelijkheid is voor de Amerikaaneen feit en een ideaal. Alle uitersten worden veracht, alle verschillen worden verdacht gemaakt. DeAmerikaanse samenleving is er één zonder prominenten, een middle class society. Er is noch extremerijkdom noch ext...
87
0