HET JODENDOMHet 'jodendom' bestaat niet. In Antwerpen zijn er verschillende joodse groeperingen, elk met hun eigen syna-gogen. Er is in Antwerpen de diamantwijk de Portugese synagoge. Die behoort tot de sefardische traditie derjoden die vóór 1492 in Spanje en Portugal leefden. Er is de askenazische traditie der joden uit N-O Europavan Duitsland over Polen. Litouwen, Oekraine tot in Rusland. In de Middeleeuwen zijn tussen beide traditiesverschillen in de liturgische gebruiken en gezangen gegroeid. De Verlichting bracht een nieuwe verdeeldheid.Een deel der joden heeft alle geloof overboord geworpen; velen van hen beschouwen hun jood-zijn niet alseen godsdienstige zaak, maar als een nationale, sociale of culturele identiteit. Onder de gelovige joden heerstverdeeldheid over de wijze waarop men trouw dient te blijven aan de voorvaderlijke interpretaties van deThora. De 'orthodoxe' joden willen niet weten van de verregaande aanpassingen aan de moderniteit die vol-gens de Reform-joden nodig waren. De 'conservative' joden situeren zich tussen beiden. Binnen de askenazi-sche orthodoxie bestaat er het verschijnsel van de chassîdîm, een stroming die in de 18e eeuw geboren werduit de vernieuwingsbeweging van Israel ben Eliezer, bijgenaamd Baal Sjem Tov, en zich vertakte in allerleichassidische groeperingen die nu over de wereld verspreid leven, maar opvallen door hun zogezegde typischjoodse kledij. Ik schrijf 'zogezegd' want die kledij is gewone 18e-eeuwse kledij in de koude streken vanOost-Europa, terwijl de meeste joden zich door hun kledij niet onderscheiden van hun landgenoten.Doen van Gods wil: Zijn er binnen die veelheid gemeenschappelijke trekken of een hoofdstroom te onder-kennen? Een eerste kenmerk is de bekommernis om het doen van Gods wil. De joodse traditie heeft geengrote theologische traditie ontwikkeld, wel een 'halacha', Hebreeuws woord afgeleid van de werkwoordstam,'gaan'. 'Halacha' kan vertaald worden als levenswandel en is de naam geworden van de rabbijnse ju...