Walter Vogels: De satan - God en Job (Job 1-2) Jota 9 (1991) 3-17Sommige gelovigen vragen zich af of ze nog in de duivel moeten geloven en of hij wel echt bestaat. Anderenhebben geen probleem; zij noemen zich de volgelingen van de satan en vereren hem in een specifieke cultus.Onlangs nog werd in Ottawa op sommige kerken en graven het cijfer 666 geschilderd; het symbool voor desatan, een duivelse code. Misschien kan de bijbel enige helderheid brengen. Het woord satan verschijntslechts 27 maal in de gehele Hebreeuwse bijbel en in iets meer dan de helft daarvan (14 x) komt 'satan' voorin de eerste 2 hoofdstukken van het boek Job. Job 1-2 is daarom een aangewezen bijbelse tekst om demysterieuze figuur van satan te bestuderen.De eerste regels van het boek Job helpen de lezer om onmiddellijk het literaire genre van het boek teontdekken. 'Er was eens ...in het land Us.' Wat we gaan lezen heeft zich afgespeeld lang geleden en heel vervan hier. Niemand zal de schrijver kunnen tegenspreken: de man Job is uitzonderlijk rechtschapen enbuitengewoon rijk, hij is zelfs 'de grootste van alle bewoners van het Oosten' (1,1-3).'Er was eens...': zo beginnen alle fabels en sprookjes. In zulke literatuur is er steeds een slechte, die de goedeop de proef stelt en de lezer van het boek Job hoeft niet lang te wachten op die test, waarover wordt beslist inde hemelse sferen door de satan en God. In fabels wint uiteindelijk altijd de goede. Eind goed, al goed; ookdat komt uit aan het slot van het boek: Job wordt in zijn eer hersteld, zijn vroegere bezittingen wordenverdubbeld en hij leeft nog vele jaren in geluk (42,10.17).Het boek Job is dus een fabel en geen historisch boek over het leven van een bepaald iemand. Toch gevenfabels iets weer van het echte leven, want wat Job is overkomen gebeurt inderdaad in het leven van velemensen. Fabels bevatten fantasie en werkelijkheid, ze worden verteld om te vermaken, niet noodzakelijkwerkelijkheid, soms ook wenen, en om te onderrichten. Vanwege het geg...