DANIEL-ROPS: MISSA ESTBrussel, Elsevier, 1957GEBEDEN AAN DE VOET VAN HET ALTAAR: Vroeger bad de priester ze voor zich uit, komend van desacristie. In de geschiedenis van de mis zijn ze recent; geen spoor ervan vóór de 7e eeuw. Pas in 1570 vindenze algemeen ingang. In deze psalm, door de tot bij de 'oevers der stromen' gedeporteerde joden in deweedom der ballingschap gedicht, schreeuwden de joden hun heimwee uit naar hun verloren altaar, naar deheilige woning. Men vindt er ook de belijdenis in van een geloof dat sterker is dan alle beproeving, eengrenzeloos Godsvertrouwen. In de verzen van de psalm stijgt de hoop boven de droefenis uit. Daarom werdin de vroegste Kerk, bv. in Ambrosius' tijd, deze psalm gezongen door de pasgedoopten in de Paasnacht opweg naar hun 1° Mis.CONFITEOR: Door de vreugde welhaast meegesleept, voelt de ziel zich toch nog bezwaard en weerhouden.Een slagboom ligt tussen God en haar. Zij kent de zin van dat loden gewicht, van die hinderpaal: de zonde.De voetwassing, door Jezus ingesteld voor het laatste avondmaal was ook een boeteritus. Stilaan deed degewoonte zondigheid te bekennen en barmhartigheid af te smeken haar intrede. Tussen de 8e en de 11e eeuwwerden door heilige zielen onder de naam Apologieën gebeden van verontschuldiging opgesteld, een soortvan pleidooien doorspekt met bekentenissen. Het romeins missaal van 1570 schonk aan één van die gebedenzijn actuele vorm: die van het drama met zijn 4 tijden, als in een proces: het verschijnen, de bekentenis, detussenkomst, de verzoening. Voor het eerst krijgt de mis haar gemeenschapskarakter, staat zij in het tekender communie, door het Confiteor - openbaar gebed afwisselend door priester en gelovigen uitgesproken,gemeenschappelijk gebed waarin de zonde ophoudt een privé zaak te zijn, en voor heel de Kerk, haarheiligen, haar getuigen, zelfs de hemelse machten, opgeroepen wordt. De beangstigende droefheid van dezondaar wordt verlicht door het herhaald oergebaar, bijbels en kloosterlijk, van de ha...